Una messa de meianuèit elh Chastelàs das Chaptuèlhs

Aqu'èra en l'an mila dos cents e un pauc mai. Per la fèsta de Chalendas, lo senhor Pons aviá covidat, en son donjon, sa parentèlha, los trobadors e sos grangièrs delh païs. I aviá mais lo paure monde delh vilatge que lurs palhassonas s'acautavan de còntra lo barri delh chastelàs. Sofit qu'un pauc davant la messa, en la gleisèta que disian de sant Andiòl, Sènher Jacmon, lo chapelan, devisava ambé son clerjon :
- Doas auchas rostidas, Jauselon? Las as vistas ? De segur?
- Òc-ben, sènher chapelan ; doas auchas coma se pòt pas crèire ! Clafidas de lardons e de chastanhas.
- Jesus-Maria ! E ièu que sèi tant lecarèl ! E, embé las auchas, de qu'as vist encara, vas la cusina?
- Figuratz-vos, que dempèis mèijorn, arrestem pas de plomar de faisans, de goròtas, de jalhs e de canlhas; E puèis encara, i a d' òmes das Sant Front qu'an aduèit de troitas delh lac d'Arcòne
- Coma son bèlas, aquèlas troitas, Jauselon ?
- De troitassas, bèlas coma lo braç !
- O! Bòn Dièu; Senta Vièrja ! Me sembla de las vèire.
- A! Monsénher, si vos sacariatz en la genta sala delh chastèl. Jamais de la vida s'es aprestat un revelhon parièr ! Setz bien benaise d'èsser covidat !
- Anem, anem mon enfant, nos chau aparar d'èsser aitant golards. Sobre tot en la nuèit santa de la Nativitat ! Vai t-en viste arrestar la messa que bien lèu meianuèit sonará e se chau pas endarreirar !

Jusca aqui, tot semblava anar de biais... Mas, escotatz çò que vai sègre ! Darrièr lo morre espompit e los èrs inocents de Jauselon, aquèra lo Diable afinaire que s'èra escondut per faire barotlar lo paure òme en l'Enfèrn.
"Viste! Viste! De mais en mais viste !" Estapauc, embé l'ajuèda de "Banon", las tres messas de nòstre chapelan endemoniat seguèran lèu adobadas... Après lo darrièr "ite missa est", sènher Jacmon, s'acoitèt de s'anar assetar vas la taulada de fèsta . E, bien lèu, picava sa forcheta dins l'ala d'una aucha rostida, en nejar sos remòrs dins lo bòn vin delh Païs-bas.
Tant mangèt e beguèt lo paure òme que moriguèt d'un còp de sang dins la nuèit.
Mas quò's que, quand arribèt lo matin a la pòrta delh Paradis. vos laisse a pensar coma i seguèt reçauput !
-" Engara-te de davants mos uèlhs, cròi crestian que sias", li diguèt sant Pèire.
A! Te sias enfiulat coma un sodard ! As vodut faire bombança la nuèit santa de Chalendas embé totes aquaus senhors e monsurs que pensavan mas de faire ribòta ! Ta fauta es bien tròp viausa per faire eissublar tota una vida de vertut ; Aita ben, te sacaras pas en Paradis davants d'aver passat cent ans elh Purgatòri.....

E ! Aqui-o ! Vène de vos dire un cònte , un bòn pauc mensongièr, coma aquelh delh Fonse Daudet, una istoèra sonjada per las velhadas, mas que se seriá podut passar, i a beicòp de temps, dins lo chastelàs daus Chaptuèlh.....
Ma,aiara, cherchatz pas, l'emplaçament de la chapèla, ne'n cala mas la crotz de sant Andiòl!