Quand l'aiga mancava

André Gerey - Onte es passat queu temps ? - 2005

A la campanha, autres còps, sovent l'aiga mancava, quand lo seche se fasiá sentir. Lo monde se trobàvan deisarmats, cranhent queu moment coma la grela.

Vès Olhas, chasca maison avià un poitz o dos per eissaiar de se parar de queu deisastre de l'estiu. Per abeurar lo bestiar dos grand bachàs èran estalats a la Croitz, d'en bas dau gròs fraisse mas au moendre signe de seche, avian tèit fait de s'agotar. Un poitz en pèiras, aub un bachàs bien large dins lo chamin sarrat que menava vès la servià a faire beure los tropeaus d'en aut dau vilatge. Au pè dau Luòc, a l'entraa, aviam la font, un grand poitz large e priond, talhat dins lo rochièr, a l'aiga clara que pissava dins dos o tres bachàs. Quela aiga èra frescha, franc bona a beure per lo bestiar e surtot per lo monde qu'aub de grandas poisaòrs s'anàvan alimentar. La font semblava una granda fenèstra sombra que fasià paur a los petits, badaa contra lo prat dès Jules, aub una gròssa pèira dès davants, usaa per la còrdas a fòrça d'aver tirar l'aiga. Onte es passat queu temps

A la maison, lo pairin èra charjat de la corraa d'aiga. Que fasse d'aura, que plòve, que burle, nòstre òme se rendià a la font plusièrs còps per jorn aub sas poisaòrs en fèrre que plaçava sotz l'eivièr.

Lo matin e a meijorn, l 'ivèrn, menàvam beure las vachas e quand las laschàvam, la rèsta dau temps, en tornant d'en champs, se povian parar de la set a lur aise. l'aiga remplissià los bachàs que debordàvan e s'anava pèrdre dins lo claus dès Jules.

E per la buaa alòrs ? Pas question de machinas a lavar a quela eipòca, ren mas de sèrvias, grand pertús au mèi de los prats a la Sant-Jacma, au Mont-Mialon e surtot a la Coturièra dins un prat dès Lanièr, a l'ombra d'un grand noièr. Quasi tot lo monde s'i rendià per un croi chamin que corrià au mèi de los prats. Cinc gròssas pèiras platas, usaas a fòrça d'avèr servit, plonjàvan dins l'aiga pròpra. Per tots los temps las femnas s'i rendian per de puardas que ne'n fenissian pas aub de poisaòrs desbordant de linge a lavar. A janolhs dins de caissas en boèsc a tres faças, garniás de bòtjas o de vèlhas cubèrtas espelaas, tot en discutent, sans pèrdre una menuta, atacàvan de fretar de longs moments. E si una o l'autra achabava la promèira, sovent aidava sa veisina.

....


Tèxtes
Lo Velai
Los jalhs d'Issinjau
Poésies patoises
País de Beaus
Monistròl
La nuèit dau maquisardV
Miquièl Montanhon e Catarina
Sermon
Lo retorn dau paire
L’arribaa de la prima
Nòstra Dama de Mai
Las cendres
La nèu delh cocut
Nosautres
Un òme solet
Nadau
Responsa de la mòrt
Quand l'aiga mancava
PrimaV
Maria de la Crèca
Una messa de meianuèit elh Chastelàs das ChaptuèlhsV
Lo Finon d'às Chardaire
Lo ratairòl
L'aigada
Las maluranças de Jausèl lo BanardV
La darreira gaita

Escoutar
Radio Cime du Lizieux - Le patois vous parleV
L'aurelha de caireV
Sovenença dau certificat d'estúdiaV
Doctor KnockV
Sovenença daus mes de MaiV
Lo clochièr de LapteV
La chabra o la femnaV
Quaucòm que òm pèrd de veguáV
Los rats dins las bràiasV
Coma faire un fiulòtV
Carnaval elh Puèi de VelaiV
Temps de gestacionV
Nadal en VelaiV
Lo nenufarV
Las muaasV
Jan-JanetaV
Lo presidentV
Las meissonsV
Las escossalhasV
Las clòchas vès RomaV
Las cartas eissublaasV
Lo diable e lo maneschalV
La morrelhadaV
La muaa sus BrossetasV
Los solaçaires 2012V
Lo petaçatgeV
Lo bèu-fraireV
L'enigme daus cauquilhardsV
Lo remèdiV
Un braconaire ès GolenaV
Las damas blanchas de TalhacV
Los cinc jausV
Un jour de marché, à Yssingeaux, en 1956V

Saber
Las vergenas nèiras
Los Montgolfièr
Fèstas delh Rei de l'Aucèl
La TrifòlaV
La Chasa-Dieu

Obrar e descubrir
Prononciacion de l'occitanV
Lexic parlantV
JòcsV
Lexique occitan du nòrd-èst Velay
Toponymie de l'Yssingelais
Lexique occitan sigolénois
Un parler roman, le patois de Sainte-Sigolène
Toponymie sigolénoise
Lexique de l'occitan auvergnat

Archius
Vès Aurèc 2006V
Dictada 2008V
Dictada 2009V
CAOC 2011V
Dictada 2012V
La Retornada 2016V
La Retornada 2017V
La Retornada 2018V
Ostal delh Fen GrasV

André Gerey naissèt en 1939. Passèt tota son enfança vès Olhas, arranda Aurèc. Faguèt puèi institutor.

André Gerey

A publicat Onte es passat queu temps ? en 2005. I cònta sos sovenirs de joinessa: las fenasons, las meissons, la viá a la bòria, a l'escòla ...

Olhàs
Ouillas, village de la commune d'Aurec

Marraire
Paraulas de tèrras occitanas
Dilús 9 de decembre de 2024
nòva oras manca dètz-a-sèt
Acuèlh | Letra Marraire | D'uns liams | Prepaus