Quand l'aiga mancava

A la campanha, autres còps, sovent l'aiga mancava, quand lo seche se fasiá sentir. Lo monde se trobàvan deisarmats, cranhent queu moment coma la grela.

Vès Olhas, chasca maison avià un poitz o dos per eissaiar de se parar de queu deisastre de l'estiu. Per abeurar lo bestiar dos grand bachàs èran estalats a la Croitz, d'en bas dau gròs fraisse mas au moendre signe de seche, avian tèit fait de s'agotar. Un poitz en pèiras, aub un bachàs bien large dins lo chamin sarrat que menava vès la servià a faire beure los tropeaus d'en aut dau vilatge. Au pè dau Luòc, a l'entraa, aviam la font, un grand poitz large e priond, talhat dins lo rochièr, a l'aiga clara que pissava dins dos o tres bachàs. Quela aiga èra frescha, franc bona a beure per lo bestiar e surtot per lo monde qu'aub de grandas poisaòrs s'anàvan alimentar. La font semblava una granda fenèstra sombra que fasià paur a los petits, badaa contra lo prat dès Jules, aub una gròssa pèira dès davants, usaa per la còrdas a fòrça d'aver tirar l'aiga.

A la maison, lo pairin èra charjat de la corraa d'aiga. Que fasse d'aura, que plòve, que burle, nòstre òme se rendià a la font plusièrs còps per jorn aub sas poisaòrs en fèrre que plaçava sotz l'eivièr.

Lo matin e a meijorn, l 'ivèrn, menàvam beure las vachas e quand las laschàvam, la rèsta dau temps, en tornant d'en champs, se povian parar de la set a lur aise. l'aiga remplissià los bachàs que debordàvan e s'anava pèrdre dins lo claus dès Jules.

E per la buaa alòrs ? Pas question de machinas a lavar a quela eipòca, ren mas de sèrvias, grand pertús au mèi de los prats a la Sant-Jacma, au Mont-Mialon e surtot a la Coturièra dins un prat dès Lanièr, a l'ombra d'un grand noièr. Quasi tot lo monde s'i rendià per un croi chamin que corrià au mèi de los prats. Cinc gròssas pèiras platas, usaas a fòrça d'avèr servit, plonjàvan dins l'aiga pròpra. Per tots los temps las femnas s'i rendian per de puardas que ne'n fenissian pas aub de poisaòrs desbordant de linge a lavar. A janolhs dins de caissas en boèsc a tres faças, garniás de bòtjas o de vèlhas cubèrtas espelaas, tot en discutent, sans pèrdre una menuta, atacàvan de fretar de longs moments. E si una o l'autra achabava la promèira, sovent aidava sa veisina.

....