Le retorn dau paire
(J. Dufaud)
Le paire mancava pas las fèiras. Pacheiava tot un sent còrs dau jorn. En aquele temps, los cafès, ès Sant-Farciá, autorn de la grand' plaça e dins las rùas, fasián chapèlas. I aviá quasi obligacion d'anar d'una estacion en l'autra per blaguilhar e beure pinta. Le vèspre, la deivocion se prolonjava e nòstre monde saviá plus modar. Chascun se deviá revenche. Mon paire èra pas "piard de cabaret", per aquò nòn ! Mas, en companiá, se laissava anar, un còp la setmana...
Los sòus èran dejà sus taula. "Ne'n sarrem un'autra ? La darrèira ! ". Qu'èra son dire. E las botelhas de s'alinhar e los òmes de trincar dins un grand bruch de vòtz, le tintolament daus vèires e le fum de las pipas.
La nut tombava. Prenián la pòrta. Mon paire se rendiá plan-plan a la remisa. Careissava son chaval. Le Bibi innava de contentament. E zo, en rota !
- I, mon Bibi !
La brava bèstia coneissiá son chamin. Bientust, sentiá flotar las guidas sus sa cropa. Le maistre s'èra aleirat sus la banqueta de la jardinèira. Aviá recomandat le viatge a Diu e a son Bibi ! D'aquele chaval ! Sans comandament, plantava ès Leitraa, ès Vialet, ès le Tracolet. Fasiá alta, le temps de polsar e de laissar le patron davalar e beure un còp daube los amics de l'endrèit. La nut èra de peja quand au Tracòl dau Fau, s'enfonsèran sos los sapins.
A la maison, nosautri, viràvam de la taula au caire, ansiós, le coér sarrat. Eiperàvam. Aviám tròp paur que le popà aguèsse versat dins quauque tornant o que le chaval se seguèsse embalat. Qui sap ? Alòrs, la momà nos fasiá:
- anetz eicotar detrès la granja si vòstre paire ven pas ! Sortiám, dos o trèi. Après un passòr, nos aplatàvam sus le prat. L'aurelha contra tèrra, eicotàvam, eicotàvam, de còps qu'un rotlament fariá tremblar la mota. Nos semblava ... Aqu'èra mas una sorça que gargolhava o un bòt, petit dringolon eicondut dins le beiál.
Tot 'n còp, com'una ferrataa sur le chamin, a la viraa dau Pranòl ... Las eitialas pelhonèran d'aise. Le popà arrivava. Nosautri, de galopar mai, le coér deibridat.
- Momà, momà, le popà arriva, le popà es aquì !
Auriám dança le rigaudon ! Nòstra maire de portar la man au front e de traçar un grand senhe de crotz.
Au meitan de las charrèiras, le Bibi innèt. Le paire Zavièr davalèt de la voatura, pausèt son foit e, sens trampaleiar, s'avançèt drèit, clar e frèsc, entre la lantèrna de la jardinèira e la lampa que velhava son retorn. E pus, sus le selhon, se plantèt, tirèt de dessós sa blauda, un paqueton e nos faguèt com'aquò:
- A, petits, vos aduso de foiassas dès Sant-Farcià !
